Behoorlijk wat – vaak jongere – ondernemers kiezen ervoor om na de verkoop financieel en professioneel betrokken te blijven bij hun bedrijf. Een populaire manier om dat te doen is een Owner Buy-Out (OBO), een Leveraged Buy-Out (LBO) waarbij de verkoper opnieuw mee instapt in het kapitaal. Deze overnamestructuur biedt de kans om de vruchten te plukken van je levenswerk én mee te bouwen aan de volgende fase.
Slim verkopen zonder los te laten, zo zou u een OBO kunnen omschrijven. Samen met de koper richt de verkoper een nieuwe vennootschap op die met een mix van eigen vermogen en bankfinanciering het bedrijf koopt. De verkoper ontvangt gelden die hij deels opnieuw investeert voor een (minderheids)aandeel, de koper krijgt controle, en de bank is gerustgesteld. Steeds meer ondernemers kiezen voor een dergelijke OBO-structuur. Zeker als ze nog jong en ambitieus zijn en niet meteen voor hun pensioen staan, is een volledige exit vaak geen aantrekkelijk vooruitzicht. Dankzij een Owner Buy-Out profiteren ze van toekomstige groei én blijven ze aan het stuur zitten van hun eigen onderneming.
Even de rekening maken
Een ondernemer verkoopt zijn bedrijf voor € 10 mio. De NewCo die wordt opgericht door de ondernemer en de nieuwe partner vereist 30% eigen middelen en 70% bankfinanciering. De verkopende ondernemer stapt opnieuw in voor een minderheidsparticipatie van 20%.
De opzet
Bij een OBO herinvesteert de verkoper een deel van de opbrengst – in dit voorbeeld € 600K (20% van € 3 mio eigen inbreng/equity) en krijgt daarmee 20% van de aandelen in een nieuwe vennootschap (NewCo). De nieuwe partner brengt eveneens zijn middelen in voor zijn deel van de participatie, zijnde € 2,4 mio (80% van € 3 mio). De overige middelen worden gedekt door bankfinanciering die wordt afbetaald met de cashflow van het bedrijf. De investeringshorizon is 6 jaar, een periode waarin de schuld wordt afgelost en de waarde van het bedrijf verder groeit.
Voordelen voor elke partij
- De verkoper ontvangt € 10 mio bij de verkoop, waarvan hij € 600K herinvesteert in de aandelen van de NewCo. Met deze herinvestering blijft hij profiteren van de toekomstige groei. Na 6 jaar, als de bankfinanciering volledig is afgelost, kan zijn belang – bij een constant rendement en dezelfde waarderingsmethode – in waarde stijgen tot € 2 mio (20% van € 10 mio), wat een mooi rendement oplevert.
- De koper hoeft minder eigen middelen in te brengen en profiteert van de expertise en relaties van de verkoper, wat de overgang soepel maakt en risico’s minimaliseert.
- De bank heeft een veiligere investering dankzij de stabiele cashflow en de betrokkenheid van de verkoper, wat extra vertrouwen biedt.
Maak goede afspraken in een solide aandeelhoudersovereenkomst
Om een vlotte exit na de investeringsperiode te garanderen, is het cruciaal om vooraf de spelregels vast te leggen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het vastleggen van de standstill-periode waarin partijen (behoudens uitzonderingen) sowieso samen zullen ondernemen, of aan het vastleggen van de waarderingscriteria. Welke sleutelbeslissingen beschermen de minderheidsaandeelhouder met respect voor de toekomstperspectieven van de onderneming? Verkoop- en aankoopopties kunnen houvast bieden. Deze opties geven beide partijen de mogelijkheid om na een vooraf bepaalde termijn een exit af te dwingen tegen vooraf bepaalde voorwaarden. Te vermijden, maar werk ook scenario’s uit voor een vroegtijdige exit. Mocht de samenwerking onverwacht eerder ophouden, dan zorgen heldere afspraken voor een meer transparante afwikkeling en kunnen op voorhand te vermijden conflicten voorkomen worden.